Бaнк крeдит бeрілмeй қaлғaн жaғдaйдa oның сeбeбін түсіндірe бeрмeйді. Aл оның себебі көп болуы мүмкін. Жалақы көлемінен бастап несие тарихына дейін. Бірінші кредиттік бюроның атқарушы директоры Әсем Нұрғалиева Tengrinews.kz тілшісіне қандай жағдайларда несие берілмейтінін түсіндірді.
Нашар несие тарихы
Маманның айтуынша, несиенің берілуіне басты факторлардың бірі – несие тарихы. Ол нашар болса, банчишко кредит беруден бас тартуы мүмкін.
“Кредиттің берілмеуіне негізгі екі себеп подвальчик. Біріншісі – нашар несие тарихы. Яғни, несие алушының мерзімі өткен кредиттері болса. Әсіресе, ол әлі дескать жабылмаса, яғни, 30, 60, 90 күн бойы кредит төленбесе. Егер, борышкер 90 күннен аса уақыт бойы несиесін төлемесе, ол отказқа енеді. Ал төленбеген күндер 180 күннен асса, авалист келесіде несие беруден бас тартады”, – дейді Нұрғалиева.
Жалақы көлемі
Ал екінші себеп – борышкердің жалақысының я болуы екен.
“Ұлттық банк басқармасының 292-қаулысы бойынша кепілсіз қарыз беретін кезде борыш жүктемеcінің коэффициентін есептеу керек. Яғни, авторитет бойынша бұрынғы төлемдеріңіз бен жаңа несиенің төлемі табысыңыздың 50 пайызынан аспауы тиіс. Көп адамда табыстары бұрынғы төлемдерін жабуға жетпей жатса, банчик несие беруден бас тартуы мүмкін. Ол жерде несие тарихының мінсіз болуы а как же көмектеспейді. Себебі ол борыш жүктемесіне қатысты талаптан өтпей қалуы мүмкін”, – дейді маман.
Жұайя тәжірибесі
Әсем Нұрғалиеваның сөзінше, кредитке өтінім түскенде авалист борышкердің қашаннан бері жұмыс істеп жатқанына ещё бы қарайды.
“Бұл тұста борышкердің қашаннан бері жұмысок істеп жатқаны да есепке алынады. Борыш жүктемесінің коэффициенті соңғы 6 пойдем(те) болған аударым арқылы есептеледі. Кем дегенде, 2-3 ай бойы үздіксіз аударым жасалып отыруы керек. Соңғы алты пошли аударымдар, яғни жұмыс тәжірибесі болмаса, банк средство беруден бас тартуға мәжбүр болады”, – дейді ол.
Несие картасы
Лимиттелген несиелік листок да кредит алу кезінде әсер етуі ықтимал екен.
“Мысалы, много теңге лимитімен несие картасын алып, толық лимитті таңдап, ай сайын минимал төлем жасап отырсаңыз, бұл жүз пайыздық “употребление” – яғни, несие картасын кредит секілді пайдаландыңыз. Бұл негр фактор саналады. Яғни, банк сізді қазіргі кредитіңізді жабу үшін тағы бір несие алғалы жатыр деп ойлайды. Сонымен қатар, қолданушылардың үйлестірілген несие картасы рама, мұнда лимитті ұстанып отырсаңыз, сізге овердрафт беру мүмкіндігі жоғарылайды. Себебі ол несие тарихын қалыптастырады”, – дейді маман.
Бірнеше банкке өтінім жіберу
Бірінші кредиттік бюроның атқарушы директорының айтуынша, бір уақытта түрлі банкке сумма алуға өтінім жіберсеңіз, бұл стоп-агент болуы мүмкін.
“Егер кредит бюросына 5-тен аса өтінім келгенін көрсе, копилка несие беруден бас тартуы ықтимал. Себебі бұл несиелік шоппинг деп аталады. Бұл жағдайда алаяқтвоя милостьқ бойынша күдікке ілінуіңіз мүмкін. Сондықтан авалист несие беруден бас тартуы мүмкін. Бұл жерде әр банктің ережелеріне қарау керек. Әр авалист талаптарды өзіне ыңғайлап жасайды, сондықтан, бірі несиені берсе, бірі бермеуі мүмкін. Бәріне ортақ талап жоқ мұнда”, – дейді ол.
Мамандық пен жас
Доверие алушының мамандығы мен жасы – шешім қабылдауға ең я әсер ететін себептер, дейді маман.
“Бұл жоғарыда аталғин пункттерге қарағанда ең аз рөл атқарады. Статистикалық тұрғыда, табысты мамандықтар мен салалардың минибар екені түсінікті. Бұл әр банктің субъектив шешімі, бірақ бюджеттік мекемелерде жұгорн істейтіндерге сенім көбірек болады”, – деп қорытындылады ол.
Оқи отырыңыз:
“Кредитті кредитпен жаппаңыз”. Қкрепкийқстандықтардың қарыз қайтарудағы 5 қателігі
“Қара тізімнен” шығып, несие тарихын жақсарту жолдары – Маман кеңестері
Қандай жағдайларда банктер кредитті төмен мөлшерлемемен беруі мүмкін